Jak codziennymi aktywnościami pomóc dziecku z asymetrią

Asymetria ułożeniowa dotyczy wielu niemowląt. Jest następstwem ułożenia w brzuchu Mamy. Szczególnie w ostatnich tygodniach życia płodowego jest tam szczególnie ciasno. To zwinięcie w kłębek kojarzy się niemowlakowi na tyle bezpiecznie, że już po urodzeniu, w wielu sytuacjach przybiera tą pozycję.

Na przykład podczas kolek, we śnie, gdy jest mu zimno, czy gdy chce się przytulić.

Pierwsze 3-4 miesiące życia to ten etap, kiedy maluszek powinien sobie z asymetrią poradzić. Jest fizjologiczna i w naturalny sposób zanika. Ale zdarza się tak, że asymetria ułożeniowa się pogłębia.

Asymetria ułożeniowa

Mówimy o niej wtedy, gdy niemowlak faworyzuje jedną, dominującą stronę ciała. Główkę układa w jedną stronę i patrzy głównie w jednym kierunku. Charakterystyczne dla asymetrii jest, że maluch leżąc przybiera kształt rogalika albo literki C. Gdy w porę nie podejmiemy rehabilitacji, maluszek kontynuuje swój rozwój w złym wzorcu czyli przekręca się brzuch-plecy-brzuch tylko przez jedną stronę. Następnie zaczyna pełzać po łuku i też wyraźnie jedna połowa ciała jest mocniejsza. Później dziecko zaczyna siadać na jedną stronę. Mocniej dociąża tylko jedną połowę ciała.

Im starszy niemowlak, tym trudniej będzie później wypracować prawidłowe wzorce. Asymetria u Wiercisława została zdiagnozowana około 6 miesiąca życia. Okazało się, że spowodowała ona kręcz szyi, o którym więcej dowiesz się na blogu Turkusowa Kropka. Rehabilitacja trwała około 10 miesięcy. A praca nad skutkami asymetrii trwa do dziś.

Codzienne sposoby na pracę z asymetrią

No cóż, najważniejsza jest symetria i naprzemienność. Gdy podnosisz niemowlaka do odbicia, pamiętaj, żeby raz brać go na jedno ramię, a raz na drugie. W łóżeczku warto kłaść maluszka raz w jedną stronę raz w drugą i pamiętając, że główka będzie zwracała się w kierunku źródła światła. To samo przy karmieniu, kąpieli – zawsze zmieniaj strony by Twoje dziecko nie przyzwyczaiło się do jednej. Dobrze robi turlanie czyli płynne przeturlanie dziecka z jednego boku na drugi przy zmianach pieluszki czy przy ubieraniu. Niemowlakowi dobrze robi też kładzenie na brzuszku.

Rehabilitacja

Wtedy, gdy codzienne rytuały nie są w stanie skorygować asymetrii ułożeniowej, albo kiedy widzimy, że ona się pogłębia trzeba się z dzieckiem pokazać specjaliście. Najlepiej od razu dobremu fizjoterapeucie, który ma codzienne doświadczenie w pracy z dziećmi i wprawnym okiem wyłapie nawet drobne sygnały nieprawidłowego ułożenia.

Może się okazać, że wada jest na tyle mała, że dostaniesz zestaw ćwiczeń – zabaw do pracy w domu, a tylko co jakiś czas będziecie musieli się pokazać na kontroli.

Jeżeli niemowlak już wszedł w fazę rozwoju ruchowego: obroty, pełzanie itp., rehabilitacja u specjalisty może okazać się koniecznością. Wtedy 1-2x w tygodniu będziecie widywać się z fizjoterapeutą, a resztę pracy wykonywać w domu.

Jeżeli zaś chodzi o kręcz szyi to istnieją takie zaawansowane przypadki, gdy dziecko trzeba operować.

Praca ze starszym dzieckiem

Myślałam, że skończymy rehabilitację i tym samym problem asymetrii się skończy. Nic bardziej mylnego. Ona co jakiś czas wychodzi. To są tak minimalne ślady, że Ty, nie znając mojego dziecka, ich nie zauważysz. Z 1,5-rocznym Wiercisławem byłam na kontroli okulistycznej. Na szczęście badania wyszły dobrze.

Nadal musimy pamiętać o symetrii i naprzemienności. Jest kilka codziennych aktywności, które dla dziecka są super zabawą a pomagają w ćwiczeniu symetrii ciała.

Rowerek biegowy

To świetny pomysł już dla 1,5-2-letniego dziecka. Oswaja malucha z jazdą na rowerze. Bardzo pomaga w pracy nad równowagą i balansowaniem ciałem. I, tu będę się powtarzać jak katarynka, wspiera symetryczną pracę ciała dziecka.

W miniony weekend, podczas spaceru, bardzo się przyglądałam Wiercisławowi pędzącemu na rowerku i tylko upewniłam się, że to był świetny zakup pod kątem jego rozwoju. A Żółwika to już nikt nie prześcignie.

Naprzemienne wchodzenie po schodach

Maluch, gdy uczy się chodzić po schodach, najpierw stawia jedną nogę, a po niej dostawia drugą. I tak schodek po schodku. Warto poświęcić w tym momencie uwagę (i czas) na naukę naprzemiennego stawiania nóżek. Dziecko, które rozwija się prawidłowo, naprzemienności nauczy się samo i z czasem. Dziecko, które ma problemy z asymetrią, będzie faworyzowało jedną nóżkę. Dlatego zróbcie sobie zabawę z wchodzenia po schodach by wzmocnić ten prawidłowy, naprzemienny wzorzec.

Asymetria u kilkulatka

Jeżeli starsze dziecko nadal porusza się czy bawi w sposób asymetryczny, to warto, oprócz tej codziennej pracy, odwiedzić także okulistę. Badanie wykluczy lub potwierdzi, czy powodem asymetrycznych wzorców nie są kłopoty ze wzrokiem.

Wpis powstał na podstawie własnych doświadczeń z rehabilitowanymi synami wcześniakami. Z Wiercisławem pracowaliśmy nad asymetrią ułożeniową i kręczem szyi. Natomiast z Żółwikiem do dziś pracujemy nad problemami z napięciem mięśniowym. Korzystaliśmy z pomocy doświadczonych fizjoterapeutów posługujących się metodami NDT Bobath.

Jeśli masz pytania, jak dokładnie wyglądała nasza droga od diagnozy po rehabilitację – odezwij się!

Jeśli masz podobne doświadczenia – napisz – Twoje spostrzeżenia będą dla mnie bardzo cenne!